Jama Pediatrics’de yayımlanan Association of Coming Out as Lesbian, Gay, and Bisexual+ and Risk of Cigarette Smoking in a Nationally Representative Sample of Youth and Young Adults* başlıklı araştırma bi+ olarak açılan insanların daha yüksek düzeyde sigara kullandıklarını gösteriyor.
Araştırma, natrans olan 14-29 yaş aralığındaki 7843 LGBA+ ve heteroseksüel katılımcıyla gerçekleştirildi. 2013 yılından 2018’e kadar süren Population Assessment of Tobacco and Health (PATH) isimli çalışmanın verilerinden hareketle araştırma üzerine analiz 2018’in Ekim ayında başlayarak 2020’nin Haziran ayında sona erdi.
Çalışmanın içeriği
“Cinsel kimliklerin ‘değişmesi’, sigaraya başlama riskinin yüksek olmasıyla ve sigara kullanmayla ilgili midir?” sorusu üzerine yürütülen çalışma, 4 evreyi baz alarak katılımcıların LGB+** olarak açıldıktan sonra sigaraya başlayıp başlamadıklarını sorguluyor. Bu 4 evre de the National Institutes of Health and the US Food and Drug Administration‘ın gerçekleştirdiği PATH araştırmasının verilerine dayanıyor. Hiç sigara kullanmamış olan katılımcıların 1.evrede, düzenli sigara kullananların 4.evrede yer aldığı çalışmadaki bir diğer değişken de yapılan araştırma sürecince (3 yıllık bir izleme süresini kapsıyor) katılımcıların sabit olarak heteroseksüel, sabit olarak LGB+ olması ve LGB+ olarak açılmış olması.
Katılımcıların yaşı, cinsiyeti, ırkı/milliyeti, yaşadığı yer gibi değişkenlerin de hesaba katılarak yürütülen çalışmanın, ne yazık ki önemli bir eksiklik olarak transları dahil etmediği göze çarpıyor. Buna dair de bir özeleştiriyle makalenin tartışma bölümünde, çalışmadaki sınırlamalara dair şu sözlere yer verildiğini görüyoruz:
Bazı kimlik kategorileri daha küçük örnek boyutlarına sahip. Bu da geniş güven aralığına sahip kesin olmayan varsayımlara zemin hazırlıyor. Trans ve nonbinary gençlerin ve kesişimsel kimliklerin (cinsiyet kimliği, ırk/etnisite, toplumsal cinsiyet toplamı gibi) geçirdiği cinsiyet geçiş/uyum sürecine dair risklerin de yer aldığı cinsiyet kimliği ve sigara kullanma ilişkisinin ayrıntılarını incelemek için daha büyük miktarda örneklere ihtiyacımız var.
Çalışmanın Tartışma Konuları
Çalışma, cinsel kimliğin ‘değişmesi’ ile LG+ olarak açılanlara kıyasla biseksüel olarak açılanların daha yüksek oranda sigara kullanma riskini taşımaları arasında bir ilişki ortaya koyuyor. Biseksüel olarak açılan katılımcıların heteroseksüellere göre iki kat daha fazla oranda sigaraya başladıklarını ya da düzenli olarak sigara kullandıklarını gösteriyor. LG+ olarak açılan katılımcıların ise heteroseksüellere kıyasla artan oranda sigaraya başlama ya da düzenli sigara kullanma riskini taşımadıklarını ortaya koyuyor.
Çalışmayla elde edilen bulgular cinsel kimliklerin ‘değişmesi’nin, özellikle de biseksüel gençler için, LGB+’ların sigara kullanmalarının altında yatan önemli bir sebep olabileceğini gösteriyor. Ayrıca çalışmadan çıkan veriler, sigara ve madde kullanımı riskini artıran iş kaybı, ilişkilenme(ler)deki [romantik partner(ler) vs.] değişimler, üniversiteye başlamak gibi hayat döngüsündeki farklılıkların etkisini gösteren başka bir çalışma tarafından da destekleniyor.
Cinsel kimlikleri “değişen” gençlerin yeni bir sosyal ortama uyum sağlama yöntemi olarak sigaraya başlayabileceği, çalışmanın öne sürdüğü bir konu. Sigara kullanımına yeni bir topluluğa dahil olmak ya da yeni bir sosyal gruba dahil olmaktan kaynaklı sosyal endişe, kaygı ve panik durumunu (anksiyete) azaltmak için başvurulabiliyor. Çalışma ayrıca ergen ve gençlerin açılmaktan kaynaklı stresle baş etme yöntemi olarak sigara kullanmalarının mümkün olduğunu belirtiyor. Psikolojik olarak sıkıntı çekmenin, ayrımcılığa maruz bırakılmanın ve zihinsel bir hastalıkla yaşamanın da literatürde sürekli olarak sigara kullanımı ile bir bağlantısı olduğu söylenir. LGB+ olan gençlerin daha savunmasız bir ruh sağlığıyla ve stresle yaşadıkları büyük ölçüde gözlemleniyor. Ulusal çapta temsili olarak yayımlanan verilerde biseksüellerin LG+’lara göre daha yüksek derecede psikolojik sıkıntı yaşadıkları yaygın bir durum.
Kişilerin açık kimlikli LGBA+ olması onları, damgalama, önyargı, ayrımcılık gibi olaylar bütünü olarak adlandıracağımız azınlık stresine karşı daha savunmasız bir hâle getiriyor. Ayrımcılık ve şiddete maruz bırakılmanın LGB+’ların yüksek oranda sigara kullanmasına sebebiyet vermesinin yanında alanda yapılmış başka araştırmalar gösteriyor ki; içselleştirilmiş hemcinse yönelik arzu ve hemcinsle ilişki olumsuzlamanın neden olduğu stres, kişinin açılmasına engel olabiliyor ve sigara kullanımını da artırabiliyor.
Çalışmanın Sonucu
Yapılan araştırma, gençlerde sigara kullanımı ile cinsel kimliğin gelişimi arasındaki ilişkiyi inceliyor. Çalışma sağlık çalışanları ve uzmanlarının cinsel kimlik farklarını ve cinsel kimliğin sağlıkla etkileşimini dikkate alması ve gençleri ikilik ve sabit cinsel kimlikler kalıbına koyup onları aynılaştırmaması gerektiğini salık veriyor.
Çalışmadan elde edilen sonuçlar, cinsel kimliklerin ‘değişmesi’ ile sigara kullanma riski arasındaki ilişkinin LG+ olarak açılmaktan ziyade bütünüyle biseksüel olarak açılmaya dayandığını gösteriyor. Yüksek sigara kullanma riski, heteroseksüel olarak tanımlanırken biseksüel olarak açılan katılımcılarda ve LG+ olarak tanımlanırken biseksüel olarak açılan katılımcılarda var olan bir durum. Ayrıca sabit olarak LG+ olan katılımcılarda sigara kullanma riskinin, sabit olarak biseksüel katılımcılara göre daha düşük olduğunu ekleyelim. Çalışma, biseksüel katılımcılardaki yüksek sigara kullanma riskini toplumun her kesiminde yer alan bi+ silinmesi, biseksüel olumsuzlama, biseksüel düşmanlığı ve bi+fobi ile açıklıyor.
Önceki çalışmadan elde edilen veriler ve bu çalışmanın çıktıları, sağlık araştırmasında gün yüzüne çıkan biseksüel ve diğer LG+ kimlikleri arasındaki farklılığın öneminin altını çiziyor. Ayrıca sonuçlar LGBA+ ve heteroseksüel kimlikler arasındaki değişimler üzerine çalışmanın önemini açığa çıkarıyor.
Çalışma, sigara kullanma riski üzerinde azınlık stresi ve LGBA+’ların ruh sağlığının oynadığı rolü daha iyi anlayabilmemiz için daha fazla araştırma yapılması gerekliliğini vurguluyor.
Çalışmaya dair detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
*Ulusal Çapta Temsili Bir Örnek Olarak Ergen ve Genç Yetişkinlerin Lezbiyen, Gey, Biseksüel+ Olarak Açılması ile Sigara Kullanmaları Riski Arasındaki İlişki olarak tercüme edebiliriz.
**Çalışma ‘LGB+’ olarak belirttiği terimin açılımını lezbiyen, gey, biseksüel ve/veya diğerleri [heteroseksüel olmayan] olarak yaparken ‘diğerleri’nin aseksüel, queer, herhangi bir etiket kullanmayan ve/veya cinsel kimliğini sorgulayan kişileri içerdiğini belirtiyor. Bu sebeple görünürlüğü gözeterek zaman zaman metin üzerinde ‘aseksüel’i kısaltmaya ekledik.
Bu yazı da ilginizi çekebilir: Biseksüeller, Biseksüel Silinmesinin ve Bifobinin Sonucu Olarak Ciddi Hastalık Riskleri Taşıyorlar